50 JAAR ACADEMIE INSTITUUT
In Utrecht is de praktijkvoering van de fysiotherapie al in de 19e eeuw terug te vinden. Aan het einde van de 19e eeuw, in 1890, werd in Utrecht de ‘Vereeniging tot Kostelooze Heilgymnastische Behandeling van Kinderen van Onvermogenden’ opgericht. Zoals de naam van de vereniging al aangeeft: er werd kosteloos zorg aangeboden voor kinderen in de leeftijd van 0-12 jaar. De vereniging heeft, zover in de analen te vinden, bestaan van 1890-1929 en was gevestigd op de Drift nr. 29 te Utrecht.
Over de inkomsten kunnen we lezen dat de gemeente Utrecht een subsidie van 150 gulden ter beschikking stelde (in 1898) en dat er in een afgehuurd lokaal over de honderd kinderen zes keer per week werden behandeld. In 1925 ontstond het idee om naast kinderen, ook volwassenen raad en hulp te bieden. Om dit te realiseren startte het Rode Kruis, de geneesheer-directeur, dhr. S. van Praag, van het Zanderinstituut (Nieuwe Gracht 64; 1895-1931) samen met de ‘Vereeniging tot Kostelooze Heilgymnastische Behandeling van Kinderen van Onvermogenden’ een consultatiebureau.
Dit is slechts een voorbeeld uit een deel van de rijke fysiotherapeutische geschiedenis in Utrecht. Er zijn vele initiatieven gevolgd en de stad Utrecht kreeg 50 jaar geleden, als onderdeel van de toenmalige Paramedische Academie, een behandelinstituut c.q. kenniscentrum: Academie Instituut voor Fysiotherapie, op de Homeruslaan 59a in Utrecht. Het toenmalige drukstbezochte badhuis van Utrecht werd opengesteld voor de praktijk.
In de zeventiger jaren van de vorige eeuw nam de directie van de toenmalige fysiotherapie opleiding, onder leiding van Prof. dr. J.P. Schadé, het initiatief om een behandelinstituut op te richten gelieerd aan de voorlopers van de huidige Hogeschool Utrecht. Op het Academie Instituut werd naast dagelijkse zorg voor patiënten tevens theoretisch en praktisch patiëntgebonden onderwijs aan studenten fysiotherapie van de Hogeschool verzorgd en wetenschappelijk onderzoek opgepakt.
De behandelingen richtten zich op de gangbare aandoeningen in de eerste lijn, waarin intensief werd samengewerkt met andere paramedische disciplines, psychologen, huisartsen en medisch specialisten. Al redelijk snel ontstonden er tussen de zorgverleners korte lijnen. De insteek was sterk sociaal geneeskundig gericht waarbij de patiënt centraal werd gesteld en de brede context van de patiënt werd beschouwd. Uiteindelijk werd in zorglijnen gewerkt en ontstonden er samenwerkende interdisciplinaire teams zoals het hoofd-hals team, bekkenteam, sportteam en een team voor kinderen en ouderen.
Het onderwijs richtte zich op zowel de reguliere opleiding tot fysiotherapeut als op het verzorgen van colleges op de Hogeschool en de praktijk. Het interdisciplinaire karakter zorgde voor een duidelijke visie op samenwerken. Naast theorie en praktijkonderwijs was er veel aandacht voor het ontwikkelen van post hoger-onderwijs, vooral op het terrein van kinderfysiotherapie, fysiotherapie in de gezondheidszorg voor ouderen, sportfysiotherapie en orofaciale (kaak) fysiotherapie. De samenwerking met de Hogeschool Utrecht maakte het mogelijk deze programma’s door te ontwikkelen tot het huidige masterniveau en zijn momenteel onderdeel van het Masterhuis van de Hogeschool Utrecht.
Op de praktijk werd door diverse medewerkers op het terrein van wetenschappelijk onderzoek ontwikkelingen in gang gezet die uiteindelijk leidden tot diverse promoties aan de Universiteiten van Utrecht en Nijmegen. Enkele collega’s bleven naast het werk op Hogeschool of Universiteit postdoc betrokken bij de praktijk.
De veranderingen in het onderwijs en in het zorgveld hebben ertoe geleid dat de praktijk voor fysiotherapie nu participeert in een verzamelpand waarin naast gedreven gespecialiseerde fysiotherapeuten tevens diëtetiek, ergotherapie, logopedie, psychologie, fysiofitness en leefstijlcoaches, acupunctuur, Buurtteam en Buurtzorg aanwezig zijn. Dit leidt tot samenwerken en zorgpad ontwikkelingen waarin de patiënt en/of cliënt centraal staat. De fysiotherapiepraktijk lijkt voor de komende 50 jaar goed gepositioneerd. Wij hopen hiermee onze bijdrage aan een hoogkwalitatieve patiëntgerichte zorg te kunnen voortzetten.
Wij bedanken alle (ex)medewerkers die aan het succes van het Academie Instituut hebben bijgedragen. Zonder hun professionele en bevlogen inzet was het nooit gelukt!
Wij bedanken tevens alle verwijzers en patiënten die vertrouwen in ons hebben en hopen hen nog vele jaren van dienst te zijn.